İNSAN-TOPRAK İLİŞKİLERİNDE TOPRAĞIN TİNSEL DÖLLEYİCİ İŞLEVLERİ / Soil's Fertilizer Functions in Human-Soil Relationships

Öz

Toprakla iç içe yaşam, bir çok inanç ve ritüelleri doğurmuştur. Toprakla ilgili inançlar ve ritüeller, “Topraktan geldik toprağa döneceğiz.” şeklinde inanç felsefesini oluşturmuştur. İlk insan olan Hz. Âdem’in topraktan yaratılmış olması ve hayatın sonunda yine toprağa gömülecek olmamız bu inancı desteklemiştir. Toprak, maddi ve manevi olarak, insan yaşamında en önemli kaynaklardan biridir.  Âşık Veysel’in dizelerindeki “sadık yar” betimlemesi, toprak-insan arasındaki bu yakınlığın samimi bir ifadesidir.  Aytmatov, ‘’Toprak Ana’’ romanında savaşı, zafer kazanmak ya da fetihler yapmak olarak değil, toprağı savunmak olarak tanımlar. Toprak, insanı ikaz eden evrenin bilincini temsil eder. Toprağın sesini duyamayan insanlar, evrenin ahenkli şarkısına da eşlik edemezler. Toprağın ürün vermesinin, “yaratılışın simgesi olarak algılandığı için, toprağa duyulan saygı, toprak-insan ilişkilerine yansımıştır. Toprak ile bütünleşme, yeniden doğuş ve insan ruhun besleyen ritüel değerlere kaynaktır. Toprak sadece maddi doğurganlığın değil, inanç doğurganlığını temsil eder. Toprak fiziksel varlığının ötesinde, toplumsal düşünsel yapıyı yönlendiren bir “tinsel dölleyici işlevi görür. Toprağın varlığı, toprağın inancı ile beslenen insanda, adetâ onun hayat hikâyesine eşlik eden bir fon müziği gibi olmaya başlar. Toprakla dertleşen ve akıl danışan insanda, kişilere yol gösteren bir norm karakter işlevi görmüştür. Toprak insana kibri değil, tevazuu telkin eden elementtir. Makalemizde, insanın karekterini ve ruhunu besleyen ye toplumsal düşünceye yön veren topraktan doğan inanç ve ritüellerin temellendirilmesi amaçlanmıştır.

*****

The life intertwined with the earth has given birth to many beliefs and rituals. Beliefs and rituals about the soil formed the philosophy of belief in the form of "We came from the soil, we will return to the soil." Hz. The fact that Adam was created from the earth and that we will be buried again at the end of life supported this belief. Soil is one of the most important resources in human life, both materially and spiritually. The depiction of Aşık Veysel's “faithful lover” in her verses is a sincere expression of this closeness between earth and human. Aitmatov defines war as defending the land, not victory or making conquests in his novel "Mother Earth". The earth represents the consciousness of the universe that warns man. People who cannot hear the sound of the soil cannot sing along to the harmonious song of the universe. Respect for the soil is reflected in the relations between the earth and human beings, as it is perceived as the symbol of "creation". Integration with the earth is the source of rebirth and ritual values that nurture the human soul. Land represents not only material fertility but faith fertility. Beyond its physical existence, the soil functions as a 'spiritual fertilizer' guiding the social intellectual structure. The existence of the soil starts to be like background music accompanying the life story of a person who is nourished by the belief of the soil. A norm that guides people has served as a character in people who have trouble with the earth and consult. Earth is the element that inculcates humility, not arrogance. In our article, it is aimed to base the beliefs and rituals born from the soil that feed the character and spirit of the human and direct the social thought.